„Militarna rola rzeki Narew, płynącej przez obszar Podlasia i północnego Mazowsza, nabrała szczególnego znaczenia w okresie Insurekcji Kościuszkowskiej (1794), a następnie wojen napoleońskich (1806-1813) i walk z armią rosyjską w okresie powstań narodowych (1831 i 1862-1864). Wzrost militarnego znaczenia Narwi, która jest dopływem Wisły i nie należy do największych cieków wodnych na ziemiach polskich, sięga więc wojen toczonych od końca XVIII w. Zastanawiać może, dlaczego właśnie Narew stała się tak ważną linią wodną w poszczególnych okresach historycznych? (…)
Z prowadzonych wojen dowódcy i stratedzy od dawna wysnuli wniosek, że rzeki mają wartość strategiczną zarówno z punktu widzenia obrony i zabezpieczenia podstaw wyjściowych sił do wyprowadzenia natarcia, a także transportu organizowanego na potrzeby walczących wojsk. Z punktu widzenia obrony nie mogą one całkowicie unieruchomić armii nieprzyjacielskiej, lecz są w stanie zatrzymać na pewien czas jego wojska w toku prowadzonych operacji.”
(ze wstępu)